Kiedy serwer DHCP wysyła dane konfiguracyjne do klienta, dane te mają określony czas dzierżawy. Jest to czas korzystania z przypisanego użytkownikowi adresu IP. Czas trwania dzierżawy można zmienić zgodnie z konkretnymi wymaganiami.
W trakcie dzierżawy serwer DHCP nie może przypisać tego samego adresu IP innemu klientowi. Podstawą
koncepcji dzierżawy jest potrzeba ograniczenia czasu, przez który klient będzie używał adresu IP. Ograniczony czas dzierżawy uniemożliwia
niepotrzebne zajmowanie adresów IP przez bezczynne klienty
w sytuacji, gdy liczba klientów przekracza liczbę dostępnych
adresów. Dodatkowo, administrator uzyskuje możliwość wprowadzania zmian w
konfiguracji wszystkich klientów w sieci w ograniczonym czasie. Po upływie
terminu ważności dzierżawy klient zażąda odnowienia dzierżawy od serwera
DHCP. W przypadku, gdy dane konfiguracyjne uległy zmianie, wraz z
odnowieniem dzierżawy klient otrzyma już dane zaktualizowane.
Odnowienie dzierżawy
Klient podejmuje próbę odnowienia dzierżawy po upływie połowy okresu jej ważności. Na przykład, w przypadku dzierżawy na okres 24 godzin klient wyśle żądanie
odnowienia dzierżawy po 12 godzinach. Żądanie odnowienia przez klienta polega na
wysłaniu do serwera komunikatu DHCPREQUEST. Komunikat z żądaniem odnowienia dzierżawy zawiera informacje o bieżącym adresie IP i danych konfiguracyjnych klienta.
Jeśli serwer przyjmie żądanie,
odpowie klientowi przez wysłanie komunikatu DHCPACK. W przypadku braku odpowiedzi z serwera,
klient może nadal korzystać z adresu IP i pozostałych danych konfiguracyjnych do czasu wygaśnięcia ważności dzierżawy. Tak długo, jak dzierżawa jest aktywna, klient i serwer nie muszą powtarzać procedury wymiany komunikatów
DHCPDISCOVER i DHCPREQUEST. Po upłynięciu terminu ważności dzierżawy klient musi na nowo zapoczątkować proces DHCPDISCOVER.
Jeśli serwer nie jest dostępny, klient może nadal korzystać z przypisanego mu adresu
aż do wygaśnięcia dzierżawy. W poprzednim przykładzie klient może używać adresu przez 12 godzin po pierwszej próbie odnowienia dzierżawy. W trakcie 12-godzinnej przerwy w pracy serwera użytkownicy nie mogą uzyskiwać nowych dzierżaw,
jednocześnie wszystkie dzierżawy wydane komputerom włączonym na początku przerwy w pracy, nie ulegną wygaśnięciu.
Określanie czasu trwania dzierżawy
Domyślny czas dzierżawy dla serwera DHCP wynosi 24 godziny. Przy ustawianiu czasu dzierżawy należy rozważyć cel, jaki ma zostać osiągnięty,
sposób i harmonogram pracy danej sieci oraz zasady obsługi serwisowej danego serwera
DHCP. Odpowiedź na poniższe pytania może pomóc w dobraniu odpowiedniego czasu
dzierżawy w konkretnej sytuacji.
- Czy w sieci jest więcej użytkowników niż adresów?
- Jeśli tak, to czas dzierżawy powinien być krótki, aby zapewnić
minimalny okres oczekiwania na zakończenie dzierżaw, które nie są używane.
- Czy da się określić minimalny niezbędny czas dzierżawy?
- Jeśli typowy użytkownik przebywa w sieci przynajmniej przez godzinę, czas dzierżawy powinien wynosić minimum godzinę.
- Czy dana sieć pozwala obsłużyć intensywny ruch komunikatów DHCP?
- Ruch w sieci przy przepływie pakietów DHCP może stanowić problem w przypadku sieci z dużą liczbą klientów lub
sieci o niewielkiej przepustowości. Im krótszy czas dzierżawy, tym większe
obciążenie dla serwera i dla łączy sieciowych, wynikające z częstszego zgłaszania
żądań odnowienia dzierżawy.
- Jak wygląda obsługa serwisowa urządzeń sieciowych i do jakiego stopnia sieć jest odporna na przerwy w pracy?
- Należy rozważyć czas trwania rutynowych czynności konserwacyjnych oraz
potencjalny wpływ przerwy w pracy serwera na działanie sieci.
Jeśli czas dzierżawy jest przynajmniej dwukrotnie dłuższy niż przerwa konserwacyjna
w pracy serwera, dzierżawy istniejące w chwili wyłączenia serwera nie zostaną
utracone. Aby uniknąć problemów, należy ustalić, ile maksymalnie może
trwać rutynowe wyłączenie serwera.
- W jakiego typu środowisku sieciowym działa serwer DHCP? Do czego używany jest typowy klient?
- Należy się zastanowić nad rodzajem prac wykonywanych zwykle przez klientów w sieci obsługiwanej przez serwer DHCP. Na przykład, w środowisku klientów o dużej mobilności, którzy łączą się z siecią o
różnych porach dnia i sprawdzają swoją pocztę zwykle tylko raz lub dwa razy
dziennie, wystarczający będzie krótki czas dzierżawy. W takim przypadku zazwyczaj
nie jest konieczne rezerwowanie odrębnego adresu IP dla każdego klienta. Dzięki ograniczeniu czasu
dzierżawy, można obsłużyć większą liczbę mobilnych klientów za pomocą mniejszej puli adresów IP.
- Jako inny przykład można rozważyć środowisko biurowe, w którym większość
pracowników korzysta ze stacjonarnych stacji roboczych. W tym przypadku bardziej
stosowny będzie czas dzierżawy o długości 24 godzin. W takim środowisku może być
konieczne utrzymanie adresów IP dla poszczególnych klientów tak długo, aby umożliwić połączenie z siecią w godzinach pracy. Ponadto, zdefiniowanie krótszego czasu dzierżawy spowodowałoby znacznie częstsze
negocjowanie odnowienia dzierżawy przez serwer DHCP i w konsekwencji niepotrzebne
obciążenie sieci.
- Na ile często konfiguracja sieci ulega zmianom?
- Jeśli topologia sieci zmienia się często, należy unikać stosowania zbyt długich
czasów dzierżawy. Długi czas dzierżawy stwarza problemy, gdy
zachodzi potrzeba zmiany jakiegoś parametru konfiguracji. Źle dobrany czas dzierżawy
może powodować, że zamiast odczekać pewien czas na odnowienie wszystkich
dzierżaw, konieczne będzie ponowne uruchomienie każdego klienta, którego
konfiguracja powinna ulec zmianie.
- W sieciach, gdzie topologia raczej nie ulega zmianie, a pula
adresów IP jest dostatecznie duża, można rozważyć skonfigurowanie dzierżawy DHCP na
czas nieograniczony, czyli wprowadzenia dzierżawy bezterminowej. Jednak dzierżawy na czas nieograniczony nie są zalecane. Taka konfiguracja oznacza w praktyce trwałe przypisanie adresu IP do klienta. Po otrzymaniu adresu klient nie musi już starać się o odnowienie dzierżawy. Po przypisaniu klientowi dzierżawy
bezterminowej, dany adres IP nie może już być przypisany innemu klientowi. Dlatego
mogą wystąpić problemy, gdy trzeba będzie przypisać klientowi nowy
adres IP lub przypisać adres IP klienta innemu klientowi.
- W sieci mogą funkcjonować klienty, które zawsze powinny otrzymywać
taki sam adres IP. Przykładem może być serwer plików. Zamiast stosowania dzierżawy
bezterminowej, właściwym sposobem postępowania będzie przypisanie temu klientowi
określonego adresu IP z długim czasem dzierżawy. Klient nadal korzysta z dzierżawy o
ograniczonym czasie trwania i musi ją okresowo odnawiać, lecz serwer DHCP zarezerwuje na
jego potrzeby jeden stały adres IP. W przypadku uruchomienia nowego serwera plików
wystarczy zmienić identyfikator klienta (adres MAC), a serwer zacznie przypisywać
ten sam adres nowemu serwerowi plików. Gdyby zastosowano dzierżawę bezterminową,
serwer DHCP nie mógłby przypisać adresu innemu klientowi, chyba że dzierżawa
zostałaby usunięta przez administratora.